این روزها امکان خرید واحد مسکونی یا هر گونه املاک و مستغلات، دورتر و سخت‌تر می شود، چنانچه آمار می گوید ۷ دهک مردم ایران از خرید مسکن حذف شده اند. اما توکن‌سازی املاک در بازار ایران می تواند این سناریو را تغییر دهد. اما توکن‌های املاک و مستغلات چه چیزی هستند و چگونه کار می‌کنند؟

افراد همواره به‌دنبال این هستند که دارایی خود را به شکل‌های دیگر تبدیل و از این طریق سود به‌دست آورند. تبدیل پول به خانه، خانه به ماشین و این روزها تبدیل دارایی به ارزهای دیجیتال همه از روش‌هاییست که افراد برای حفظ ارزش سرمایه خود از آن بهره می‌برند. اما این روزها ما با یک روش جدید تبدیل دارایی به‌نام توکنایز کردن روبه‌رو هستیم.

توکنایز (Tokenization) دارایی‌ها یعنی تبدیل دارایی‌های فیزیکی به دارایی های دیجیتال و توکن‌های معادل در یک بلاکچین و یکی از فرصت‌هایی است که پتانسیل تغییر چشم‌انداز ابزارهای مالی را دارد. توکنایز دارایی‌ها، می‌تواند شامل دارایی‌های فیزیکی مانند املاک و مستغلات، نفت و انرژی، آثار هنری، انواع کالاها و همچنین مالکیت یا حقوق معنوی یا سهام شرکت‌ها باشد.

از طریق توکن‌سازی، این دارایی‌ها به بخش‌های کوچک تبدیل می‌شوند و آن‌ها را برای خریداران مقرون به صرفه و قابل دسترس تر می‌سازند. چیزی شبیه خرید اشتراکی با متراژهای گوناگون و کوچک به طوری که یک ملک ممکن است بین ده نفر و حتی بیشتر، مشترک باشد. به بعبارت دیگر شما نیازی نیست که شش‌دانگ از یک ملک را بخرید؛ می‌توانید یک توکن از ملک را خریداری کنید و یک بخش از ملک را داشته باشید و از مزایای همین مقدار سرمایه گذاری در طول سالیان بهره مند شوید.

به‌طور معمول قیمت توکن‌های یک ملک سهمی کوچک از ارزش یک متر مربع از آن ملک است در نتیجه با هر میزان سرمایه می‌توان در بازار ملک سرمایه‌گذاری کرد با چند صد هزار تومان یا چند صد میلیارد تومان. توکنیزه کردن دو مزیت مهم فراهم می‌کند سرمایه‌گذاری در املاک را با هر میزان سرمایه ممکن می‌کند و هم‌چنین تمام سردردهای خرید و فروش واقعی ملک را حذف می‌کند.

با وجود پتانسیل بالای سوددهی مشارکت در پروژه‌های ساخت مسکن، نقد شوندگی پایین و بالا بودن سطح سرمایه های لازم در این حوزه باعث شده برای بازیگرانی با سرمایه های خرد امکان ورود وجود نداشته باشد. بر خلاف رویه سنتی، هنگامی که یک قطعه املاک و مستغلات در طول توکنیزاسیون تکه تکه می‌شود، نقدینگی آن بهبود می‌یابد؛ چرا که به جای فروش کل دارایی به یکباره، صاحبان قطعات توکن‌شده می‌توانند توکن‌های خود را به سرعت و مستقلاً بفروشند.

تاکنون توکنایز نگاه بورسی داشته و به همین دلیل استقبال خوبی از آن نشده است زیرا فضای بورسی نوسان زیادی دارد. به هر حال استفاده از توکنایز کردن مسکن (خرید یونیت‌های سرمایه‌گذاری مسکن به شیوه نوین و با کمترین میزان سرمایه و معاملات آن در بازار ثانویه) می‌تواند به جای فشار بر بازارهای ارز و طلا، به عنوان پشتوانه مالی پروژه‌های مسکن عمل کند.

اما برای تحقق این امر، جسارت و آمادگی وزارت راه و شهرسازی و همکاری نهادهای مالی مانند بانک‌ها و بازار سرمایه نیاز است. باتوجه به اینکه بسیاری از بانک‌ها، موسسات، نهادها و شرکت‌ها، املاک بزرگ و گرانقیمتی در اختیار دارند که امکان فروش آن‌ها به صورت یکجا را ندارند، به نظر می رسد این روش که بر خرد کردن واحدهای سرمایه گذاری استوار است، می تواند ضمن خارج کردن سریع تر دارایی ها از  ید بانک ها، آرزوی خانه دار شدن بسیاری از مردم را برآورده و زمینه حضور  سرمایه های خرد را در این حوزه پر بازده و امن فراهم کند.